مرخصی و انواع آن در قانون کار

مرخصی چیست؟

مرخصی عبارت است از حقی که برای کارگر در ترک کار برای روزهای غیر تعطیل در نظر گرفته شده است. طبق ماده ۶۹ قانون کار تاریخ استفاده از مرخصی با توافق کارگر و کارفرما تعیین می شود و در صورت اختلاف بین کارگر و کارفرما نظر اداره کار و امور اجتماعی محل، لازم الاجراست.

البته باید به این نکته توجه داشت که مرخصی به فریلنسرها تعلق نمی‌گیرد. دلیل این امر مشمول نبودن قرار داد این افراد، طبق قانون وزارت کار است. در واقع این افراد ساعت و زمان دقیق کار در اختیار خودشان قرار می‌گیرد. در این مقاله از سری مقالات آموزش حقوق و دستمزد، قرار است به بررسی انواع مرخصی و نحوه محاسبه هر یک پرداخته شود.

انواع مرخصی در قانون کار

۱. مرخصی استحقاقی

طبق ماده ۶۴ قانون کار، مرخصی استحقاقی سالانه کارگران با استفاده از مزد و احتساب چهار روز جمعه، جمعا یک ماه (۳۰ روز) است. سایر روزهای تعطیل جز ایام مرخصی محسوب نخواهد شد. برای کار کمتر از یک سال، مرخصی مزبور به نسبت مدت کار انجام یافته محاسبه می‌شود.

در خصوص مرخصی استحقاقی، چنانچه کارگر از این نوع مرخصی استفاده نکند فقط ۹ روز آن در یکسال قابل ذخیره شدن می‌باشد و مابقی که استفاده نشده است سوخت می‌شود. مرخصی‌های ذخیره شده کارگران در پایان قرارداد کار با اتمام همکاری قابل تبدیل به پول می‌باشد و کارفرمایان مکلفند وجه مرخصی ذخیره شده را به کارگران و در صورت فوت به وارث وی پرداخت نمایند.

انواع مرخصی در قانون کار

۱. مرخصی استحقاقی

طبق ماده ۶۴ قانون کار، مرخصی استحقاقی سالانه کارگران با استفاده از مزد و احتساب چهار روز جمعه، جمعا یک ماه (۳۰ روز) است. سایر روزهای تعطیل جز ایام مرخصی محسوب نخواهد شد. برای کار کمتر از یک سال، مرخصی مزبور به نسبت مدت کار انجام یافته محاسبه می‌شود.

طبق ماده ۶۵ مرخصی سالیانه کارگرانی که به کارهای سخت و زیان آور اشتغال دارند ۵ هفته می‌باشد. استفاده از این مرخصی، حتی الامکان در دو نوبت و در پایان هر شش ماه کار صورت می‌گیرد.

در خصوص مرخصی استحقاقی، چنانچه کارگر از این نوع مرخصی استفاده نکند فقط ۹ روز آن در یکسال قابل ذخیره شدن می‌باشد و مابقی که استفاده نشده است سوخت می‌شود. مرخصی‌های ذخیره شده کارگران در پایان قرارداد کار با اتمام همکاری قابل تبدیل به پول می‌باشد و کارفرمایان مکلفند وجه مرخصی ذخیره شده را به کارگران و در صورت فوت به وارث وی پرداخت نمایند.

مرخصی ساعتی که کمتر از یک روز می‌باشد ساعت آن جمع گردیده و از میزان مرخصی روزانه کسر می گردد. بنابراین در کارهای عادی با جمع ۸ ساعت مرخصی ساعتی و در کارهای سخت و زیان آور با جمع ۶ ساعت آن، یک روز از مرخصی کسر خواهد شد.

انواع مرخصی های استحقاقی