اظهارنامه
اظهارنامه، نوعی نوشته رسمی است که بر اساس مقررات و قوانین حقوقی تنظیم می‌شود این نوشته، وسیله‌ای است که افراد می‌توانند از طریق آن خواسته‌ها و حقوق خود را بهاین طرف مقابل اعلام کنند، به مواردی مانند مصالحه یا اطلاع‌رسانی نیاز دارد
اظهارنامه چیست و چگونه تنظیم می شود ؟
اهمیت اظهارنامه در حوزه حقوقی و قضائی بسیار بالاست و نقش زیادی در فرآیند حل اختلافات و اجرای حقوق دارد. برخی از اهمیت‌های اظهارنامه عبارتند از اطلاع‌رسانی رسمی،پایه قانونی برای دعوا،ثبت ادعاها با تنظیم اظهارنامه،محافظت از حقوق افراد و….در کل، اظهارنامه به عنوان یک ابزار حقوقی اساسی و حیاتی در فرآیند قضائی و اجرای حقوق دارای اهمیت زیادی است. تنظیم اظهارنامه قضایی نیاز به دقت و دانش حقوقی دارد و وکلا با تجربه در این زمینه می‌توانند به شما کمک کنند. آن ها با داشتن شناخت کامل از قوانین و رویه‌های قضایی، می‌توانند اظهارنامه شما را به نحوی تدوین کنند که حقوق و مطالبات شما بهترین حمایت را در دادگاه داشته باشند. وکلای دعاوی متخصص نه تنها به تنظیم اظهارنامه می‌پردازند بلکه به مراحل بعدی نیز از جمله نگارش مدارک و شواهد مورد نیاز، حضور در دادگاه و پیگیری پرونده اهمیت می‌دهند. تجربه و تخصص وکلای دعاوی در این حوزه می‌تواند به شما کمک زیادی کند تا به بهترین نتیجه در دعاوی حقوقی‌تان برسید.
تعریف و ماهیت اظهارنامه
اظهارنامه، نوعی نوشته رسمی است که بر اساس مقررات و قوانین حقوقی تنظیم می‌شود. این نوشته، وسیله‌ای است که افراد می‌توانند از طریق آن خواسته‌ها و حقوق خود را به طرف مقابل اعلام کنند، به مواردی مانند مصالحه یا اطلاع‌رسانی نیاز دارد. اظهارنامه معمولاً قبل از اقدام به اقدامات حقوقی جدی‌تر نظیر ارائه درخواست دادخواست یا حضور در دادگاه به کار می‌رود. . اظهارنامه به عنوان ادله اثبات دعوا در نظر گرفته نمی‌شود.
در مواقعی که فرد نتواند به صورت حضوری در دادگاه حضور یابد یا قبل از راه‌اندازی یک پروسه قانونی، می‌تواند با ارسال اظهارنامه، خواسته‌ها و شکایات خود را به طرف مقابل اعلام کند. این اظهارنامه ممکن است شامل مواردی نظیر توضیح خواسته، ارائه دلایل حقوقی، و اعلام قصد مصالحه باشد
استفاده از اظهارنامه به عنوان یک ابزار ابتدایی در فرآیند حل اختلافات می‌تواند به افراد کمک کند تا مسیرهای صلح‌آمیزتری را برای حل و فصل اختلافات خود پیش‌بگیرند، بدون این که به رسمیت‌شناخته‌شدن مسائل حقوقی و دادگاهی نیاز داشته باشد.
انواع و اقسام اظهارنامه
از نظر الزامی بودن یا اختیاری بودن، اظهارنامه‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند. این دسته‌بندی بستگی به نوع موضوع و مقصد اظهارنامه دارد
- اظهارنامه الزامی: در حالت اجباری، ارسال اظهارنامه قبل از طرح دعوی در مراجع قضایی موضوعی اجباری است و بر اساس قوانین مختلف، اظهارنامه برای اثبات ادعا و احراز حقیقت به طرف مقابل ابلاغ می‌شود. افراد در این شرایط ملزم به ارسال اظهارنامه به منظور اطلاع‌رسانی به طرف مقابل هستند و سپس می‌توانند به مراجع قضایی مراجعه کرده و دعوای خود را طرح کنند.که به گفته قانون شامل موارد زیر می شود:
۱–دعوای تصرف عدوانی: (ماده ۱۷۱ قانون آیین دادرسی مدنی)
۲–درخواست تحویل مورد اجاره: (ماده ۱۳ قانون روابط موجر و مستأجر ۱۳۵۶)
۳–مطالبه سهم هزینه‌های مشترک آپارتمان، در صورت امتناع مالک یا استفاده‌کننده از پرداخت آن: (ماده ۱۰ مکرر قانون تملک آپارتمان‌ها ۱۳۵۹ و تبصره ۲ این ماده)
۴–اثبات تأخیر یا عدم پرداخت اجاره‌بها یا اجرت‌المثل املاک برای اقامه دعوای تخلیه: (بند ۹ ماده ۱۴ قانون روابط موجر و مستأجر ۱۳۵۶)
۵–درخواست محکوم‌له مبنی بر انحلال شرکت تضامنی به منظور وصول محکوم‌به از محل سهم‌الشرکه محکوم‌علیه در شرکت: (ماده ۱۲۹ قانون تجارت در بحث شرکت‌های تضامنی)
۶–اطلاع به انتقال‌گیرنده مال غیر: (ماده ۱ قانون مجازات راجع به انتقال مال غیر)
۷–معرفی داور به طرف مقابل: (ماده ۴۵۹ آیین دادرسی مدنی)
- اظهارنامه اختیاری: در حالت اختیاری، ارسال اظهارنامه قبل از تقدیم دعوا در مراجع قضایی مسأله اختیاری است و افراد در مواردی نظیر مطالبه وجه، اظهارنامه مالیاتی، اظهارنامه قضایی، اظهارنامه عدم تمکین پیش از الزام به تمکین، اظهارنامه صلح و سازش، و اظهارنامه به وفای به عهد می‌توانند از این روش استفاده کنند که می توان به موارد زیر اشاره نمود :
۱-اظهارنامه مطالبه وجه: افراد می‌توانند در صورت داشتن مطالبه‌های مالی نسبت به دیگران، اظهارنامه مطالبه وجه را ارائه دهند.
۲-اظهارنامه صلح و سازش: اگر طرفین به توافقات صلحی برسند، اظهارنامه صلح و سازش می‌تواند ارائه شود.
۳-اظهارنامه به وفای به عهد: افراد ممکن است اظهارنامه اختیاری مبنی بر تعهد و وفاداری به عهد یا توافقات خود را ارائه دهند
۴-اظهارنامه عدم تمکین پیش از الزام به تمکین: در برخی مواقع، اظهارنامه‌هایی که اعلام می‌کنند طرفین می‌خواهند به تمکین بپردازند، اما هنوز الزامی برای این کار وجود ندارد.
توجه داشته باشید که در مواردی ممکن است اظهارنامه‌های اختیاری به عنوان مرحله اولیه قبل از رسیدگی به دادگاه یا ارسال دعواهای حقوقی به کار گرفته شوند
ارکان تشکیل دهنده اظهارنامه
مواردی که در اظهارنامه بایستی ذکر شود عبارتند از
- مشخصات اظهارکننده: اطلاعات کامل از جمله نام، نام خانوادگی و نشانی محل سکونت اظهارکننده باید در اظهارنامه ذکر شود
- مشخصات مخاطب: نام، نام خانوادگی و نشانی محل سکونت مخاطب که اظهارنامه برای او ارسال می‌شود
- موضوع اظهارنامه: در بخشی از اظهارنامه باید موضوع و مسئله‌ای که مورد بحث و توجه است، بیان شود
- خلاصه اظهارات: توضیحات و اظهارات اصلی اظهارکننده درباره موضوع مورد نظر در این بخش ذکر می‌شود
- خلاصه جواب: در این بخش، پاسخ و نظر مخاطب به اظهارات اظهارکننده را می‌توان یافت
از طرفی، باید توجه داشت که اظهارنامه باید به صورت منسجم و قابل فهم تنظیم شود و موارد مورد بحث به دقت و بدون ابهام بیان شوند
-
اظهارنامه مالیاتی، گزارش جامع و کاملی از عملکرد یک شرکت یا فرد در طول یک سال مالیاتی است. این دوره مالی از ابتدای فروردین ماه تا انتهای اسفند ماه سال خورشیدی جاری است. در مورد افراد حقوقی، این موضوع به یک شکلی تغییر می‌کند، زیرا ممکن است سال مالی آنها با سال مالیاتی مطابقت نداشته باشد. در چنین حالتی، آنها باید در محاسبه مالیات، درآمد سال مالی خود را مد نظر داشته باشند.
سیستم مالیاتی در ایران به دو دستهٔ خوداظهاری و علی‌الرأس تقسیم می‌شود. در خوداظهاری، افراد حقیقی یا حقوقی میزان درآمد و سود خود را به سازمان امور مالیاتی اعلام می‌کنند. این اظهارنامه شامل مجموع درآمدها و کل هزینه‌ها است که شامل مواردی مانند استهلاک و حقوق کارمندان می‌شود. پس از آن، در صورت توفر شرایط، معافیت مالیاتی محاسبه و از مبلغ مالیات قابل پرداخت کسر می‌شود.
تهیه و ارسال اظهارنامه مالیاتی تا پایان خرداد هر سال الزامی است. به عبارت دیگر، این گزارش نوعی روایت از یک سال گذشته است که افراد حقیقی و حقوقی آن را جهت محاسبه مالیات خود به سازمان مالیاتی ارائه می‌دهند. اشخاصی که بایستی اظهارنامه مالیاتی تنظیم کنند عبارت‌اند از:
۱- اشخاص حقیقی مشغول به کار در کشور که از معافیت مالی برخوردار نیستند
۲-اشخاص حقوقی مشغول به کار در کشور که از معافیت مالی برخوردار نیستند
۳- اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی که که مقیم کشورهای خارجی هستند اما از داخل ایران کسب درآمد می‌کنند
۴- اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی که در خارج از ایران فعالیت و کسب درآمد می‌کنند
۵- اتباع غیر ایرانی که در ایران مشغول به کار هستند و درآمد کسب می‌کنند